Podstawowym zadaniem Teatru Powszechnego w Łodzi jest prowadzenie działalności kulturalnej z udziałem twórców i wykonawców posiadających odpowiednie kwalifikacje zawodowe, w celu zaspokajania potrzeb kulturalnych społeczeństwa oraz rozwoju kultury i sztuki w Łodzi i regionie łódzkim, jak również na terenach pozbawionych dostępu do instytucji kulturalnych.
Działalność kulturalna Teatru polega na przygotowaniu i realizowaniu widowisk teatralnych w siedzibie Teatru jak i poza jego siedzibą.
Zakres działalności Teatru obejmuje również kształtowanie i prezentację oraz upowszechnianie wartości historycznych i współczesnego dorobku kultury, edukację kulturalną i wychowanie przez sztukę z uwzględnieniem potrzeb kulturalnych dzieci i młodzieży.
Teatr współpracuje z innymi środowiskami twórczymi i społecznym ruchem kulturalnym.

Teatr Powszechny realizuje m.in. następujące projekty:
Polskie Centrum Komedii i konkurs na napisanie współczesnej polskiej komedii „Komediopisanie”; z Polskim Centrum Komedii współpracują ważni współcześni twórcy, m.in. Juliusz Machulski, Krystyna Meissner, Radosław Paczocha;
Międzynarodowy Festiwal Sztuk Przyjemnych i Nieprzyjemnych – jeden z najważniejszych najstarszych festiwali teatru zawodowego w Polsce;
działający od 2005 roku jedyny w Europie Teatr dla niewidomych i słabo widzących, w ramach którego zrealizowane zostały już
63 premiery.

Teatr Powszechny w Łodzi jest „Teatrem blisko ludzi”, tzn. działa z pełną świadomością kontekstu miejsca i kontekstu społecznego.

Teatr realizuje szereg inicjatyw społecznych – między innymi specjalne prezentacje spektakli dla osób bezrobotnych i emerytów, na które widzowie ci mogą kupić bilety na spektakl w specjalnej cenie. Współpracuje również z ośrodkiem MONAR, którego podopieczni biorą udział w organizowanych przez Teatr warsztatach kończących się prezentacją spektaklu na Małej Scenie.
Powszechny prowadzi szereg lekcji teatralnych, warsztatów oraz projektów edukacyjnych, m.in. cykl edukacyjny „Dziecko w sytuacji”, na który składają się spektakle i warsztaty.